Có nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau phù hợp với nhiệm vụ nghiên cứu và bản chất của dữ liệu thống kê. Và chúng ta sẽ xem xét các cấp độ đo lường khác nhau vì từng cấp độ sẽ chỉ cho phép một vài phương pháp tiếp cận cụ thể. Do đó, chúng ta phải đưa ra quyết định khả thi nhất. Trong bài đăng này, chúng tôi sẽ giải thích các loại thang đo khác nhau trong thống kê. Các đặc điểm và cách phân loại thống kê để từ đó đưa ra lựa chọn cho phù hợp.

Thang đo là gì?

Thang đo là một công cụ được sử dụng để xác định và phân loại các biến thành những nhóm cụ thể. Nó chỉ rõ bản chất của các giá trị được phân bổ cho các biến trong bộ dữ liệu và tạo ra một thang điểm để xem xét các đối tượng nghiên cứu có đặc điểm gì.

Việc ứng dụng trong thống kê đo lường một cách linh hoạt và phù hợp cho phép các nhà nghiên cứu định hướng phân tích dữ liệu một cách dễ dàng và chính xác hơn. Bạn hãy tiếp tục theo dõi thông tin mà chúng tôi chia sẻ bên dưới để khám phá và hiểu rõ hơn về các loại

Phân loại thang đo

Trong thống kê có bốn loại thang đo và trước tiên, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu loại cơ bản nhất. Đây là loại đo lường dữ liệu ở mức yếu nhất và cung cấp lượng thông tin thấp nhất.

Thang đo định danh

Thang đo định danh là một loại thang đo chỉ định các số hoặc ký tự để đại diện cho đặc điểm nhận dạng của dữ liệu. Số và ký tự chỉ có nhiệm vụ phân loại các đối tượng nghiên cứu và không thể hiện ý nghĩa nào khác. Về bản chất, định danh là sự phân loại, ghi nhãn và gán số cho các đối tượng.

Có thể phân biệt hai loại định danh:

Nhị phân
Danh mục

Thang đo thứ bậc

Cũng có thể nói rằng thứ bậc là bản chất định danh trong các loại thang đo SPSS. Nhưng ở cấp độ cao hơn do nó thể hiện thứ hạng các thuộc tính của biến.

Thang đo thứ bậc là một loại sử dụng các con số để xác định thuộc tính của dữ liệu và có sự sắp xếp thứ bậc hoặc tính ưu việt của các thuộc tính dựa trên một quy ước nhất định. Nhưng nó không thể hiện mức độ khác biệt giữa chúng là bao nhiêu.

Thang đo khoảng

Nếu định hạng giúp người nghiên cứu phân loại và xếp hạng cho các thuộc tính dữ liệu, thì định khoảng như một loại đặc biệt của thứ bậc. Bởi nó có thể thể hiện khoảng cách cụ thể giữa các thuộc tính.

Định khoảng là một dạng định lượng có các thuộc tính giá trị dữ liệu danh nghĩa. Chúng được sắp xếp theo một thứ tự cụ thể theo các khoảng cách bằng nhau và thể hiện rõ sự chênh lệch giữa các thứ bậc đó.

Thang đo tỷ lệ

Trong 4 loại trong SPSS, thang đo tỷ lệ là loại định lượng và là cấp đo lường cao nhất. Thang đo tỷ lệ là một loại tương tự như thang đo khoảng về các đặc điểm nhưng cho phép người dùng so sánh các giá trị giữa các biến dựa trên tỷ lệ.

Những lưu ý trong việc lựa chọn thang đo

Vì được chọn để sử dụng ảnh hưởng trực tiếp đến loại dữ liệu chúng ta thu thập, nên cần thận trọng hơn khi lựa chọn . Các thang đo danh nghĩa và thứ bậc thể hiện dữ liệu định tính, chúng ta có thể gọi chung định tính. Còn khoảng và tỷ lệ thể hiện dữ liệu định lượng, và được gọi là thang đo định lượng.

Lưu ý lựa chọn thang đo định tính và thang đo định lượng phù hợp — Lưu ý lựa chọn định tính và thang lượng phù hợp

Chúng ta sẽ áp dụng các phép toán thống kê phù hợp cho từng loại dựa trên nội dung đã khảo sát ở trên. Các loại ở cấp độ đo lường cao thì chúng ta có thể thực hiện nhiều phép toán thống kê khác nhau trên chúng.
Ngày nay, thông qua các nghiên cứu cho thấy, trong một số trường hợp, chúng ta có thể biến đổi dữ liệu định lượng thành dữ liệu định hạng định tính, ngay cả sau khi dữ liệu đã được thu thập.
Cuối cùng, về thang đo định khoảng, chúng ta có thể thấy thang đo khoảng định lượng vấn đề nghiên cứu với thang điểm từ 1 đến 5, 1 đến 8, hoặc 1 đến 10, tuy nhiên không có quy chuẩn định sẵn cho từng bậc. Điểm số được cho hoàn toàn được quyết định bởi trực giác của người trả lời. Để giải quyết điểm yếu này, chúng ta nên đưa ra những câu hỏi khảo sát rõ ràng, dễ hiểu và chi tiết trong khi xây dựng bảng câu hỏi để người trả lời hiểu được bản chất của chủ đề nghiên cứu.

Auvietco.vn mong rằng qua bài viết trên, chúng ta đã thảo luận về định nghĩa của 4 loại trong thống kê cũng như một số lưu ý khi lựa chọn các loại này trong nghiên cứu. Hy vọng các bạn đã nhận được những kiến thức hữu ích và thú vị từ những chia sẻ trên để hỗ trợ quá trình nghiên cứu được thuận tiện và hiệu quả hơn.

BÀI VIẾT KHÁC BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

Cập nhật lúc 14:16 – 14/02/2023