Công suất là gì? Chi tiết các loại công suất thông dụng hiện nay

  Công suất là gì? Những loại công suất phổ biến hiện nay? Những cách tiết kiệm điệu vô cùng tố ưu và hiệu quả? Trong bài viết này, bạn có thể trả lời lần lượt ba câu hỏi trên một cách nhanh chóng

Khái niệm về công suất

  Công suất là một thuật ngữ thường được sử dụng trong công nghiệp và trong cuộc sống hàng ngày. Nó được sử dụng khi nói về máy móc, thiết bị và động cơ thể hiện sự thay đổi của năng lượng trong một khoảng thời gian.

Các loại công suất phổ biến trong đời sống

Công suất điện

Khái niệm

  • Công suất điện gần nghĩa là tỷ lệ tiêu thụ điện năng. Đây là thông số cho người dùng biết chính xác lượng điện năng mà thiết bị sẽ tiêu thụ trong một tháng theo đồng hồ đo để làm cơ sở tính toán lượng điện năng tiêu thụ hoặc phải trả.
  • Tính toán điện năng tiêu thụ của gia đình dựa trên các thông số kỹ thuật ghi trên  thiết bị  giúp người dùng cân đối  nhu cầu sử dụng điện của gia đình.
Công suất điện
Công suất điện

Khái niệm về hệ số công suất điện

  • Hệ số công suất điện là tiêu chí để đánh giá đơn vị sản xuất có sử dụng tiết kiệm hay lãng phí điện năng hay không.
  • Hệ số công suất này được xác định là tỷ số giữa công suất tải hiệu dụng với công suất biểu kiến ​​của mạch và  đại lượng không thứ nguyên từ -1 đến 1. Hệ số công suất được biểu thị bằng cosφ.

Vai trò của hệ số công suất điện

Như đã định nghĩa ở trên, hệ số công suất này giúp  đánh giá mức tiêu thụ điện năng của các hộ tiêu thụ điện. Nó thường được áp dụng tại các khu công nghiệp, nhà máy xí nghiệp có nhiều máy móc tiêu thụ nhiều điện năng.

Công suất điện 1 chiều

Điện năng một chiều chạy qua đoạn mạch là công suất mà đoạn mạch tiêu thụ và có giá trị bằng công suất mà đoạn mạch tiêu thụ trong một đơn vị thời gian. Nói cách khác, nó bằng tích của hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch và cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch.

Công thức tính công suất điện

  • Để tính công suất tức thời, sử dụng công thức sau: p (t) = u (t) .i (t)
  • Trong đó u là giá trị hiệu điện thế tức thời. i là giá trị dòng điện tức thời.
  • Nếu u i không đổi theo thời gian, tức là, nếu cường độ dòng điện không đổi thì ta nhận được phương trình P = U.I.
  • Có ba loại dòng điện xoay chiều chung: công suất thực P, công suất biểu kiến ​​S và trở kháng Q. Công thức là: S = P + iQ

Công suất tiêu thụ

Khái niệm

  • Công suất tiêu thụ là đại lượng đặc trưng cho suất tiêu thụ điện năng của đoạn mạch. Kí hiệu là P.
  • Để tính toán, công thức tiêu thụ mạch được tính bằng cách sử dụng lượng dòng điện mà mạch tiêu thụ trên một đơn vị thời gian. Một cách khác, nó bằng tích của hiệu điện thế trên toàn mạch và cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch.
  • Để tính toán công suất tiêu thụ, bạn cần biết cách tính công suất tiêu thụ của các thiết bị điện, mạch điện, điện ba pha. Các công thức khác nhau được sử dụng trong các trường hợp  khác nhau để đảm bảo kết quả tính toán chính xác nhất
Công suất tiêu thụ trong đời sống
Công suất tiêu thụ trong đời sống

Công thức tính điện năng tiêu thụ

Công thức: P = A / t = U.I

Trong đó:

 P: Công suất tiêu thụ – (W)

 A: Điện năng tiêu thụ – (J)

 T: Đơn vị thời gian (s)

 U: Hiệu điện thế trên toàn mạch – (V)

Dựa trên thông số điện năng tiêu thụ được ghi trên thiết bị. Bạn có thể tính toán điện năng tiêu thụ  của thiết bị này. Từ đây, người dùng có thể lựa chọn  thiết bị phù hợp với công suất tiêu thụ của  gia đình, đơn vị sản xuất và đưa ra phương án phân bổ phù hợp.

Công thức tính công của dòng điện

Công thức: P = U.Icos (φu – φi) = UIcos φ

Trong đó

  P: Công suất đoạn mạch xoay chiều (W). 

  U: điện áp RMS (V) giữa hai đầu đoạn mạch xoay chiều.

  I: Dòng điện  hiệu dụng (A) của đoạn mạch  xoay chiều.

  cosφ: Hệ số công suất của đoạn mạch xoay chiều.

Do đó, công suất tiêu thụ của đoạn mạch  xoay chiều bằng công suất của đoạn mạch  không đổi. Tính toán này dựa trên công thức sau: W = P.t.

Trong đó:

W: Công suất tiêu thụ (cơ năng của đoạn mạch) (J).

P: Công suất đoạn mạch (W).

t: Thời gian tiêu thụ (các) điện năng.

VD: Đồng hồ đo điện thường được sử dụng để đo điện năng tiêu thụ của tất cả các thiết bị. Lúc này, điện năng tiêu thụ được tính bằng kWh. Tức là 1công suất = 1 kWh = 1000 (W) .3600 (s) = 3 600 000 (J).

 Công thức tính toán nguồn điện ba pha

  • Dòng điện 3 pha là dòng điện tiêu thụ một lượng lớn công suất và điện năng. Số V được chỉ định ở mỗi quốc gia là khác nhau. Ở Việt Nam, điện áp của dây ba pha là 360V.
  • So với dòng 1 pha 220V hay 24V thì dòng 3 pha này có giá thành cao hơn. Vì vậy, nó được ưu tiên sử dụng cho các loại máy công nghiệp, máy điện, máy khai thác mỏ như máy rửa ô tô, máy may công nghiệp, máy ép, máy giặt công nghiệp và các loại tương tự. Có 2 công thức khác để tính công suất tiêu thụ của dòng điện ba pha.

Cách 1: Công suất nguồn ba pha được tính cụ thể theo công thức sau: P = (U1 x I1 + U2 x I2 + U3I3) x ​​H

 Công thức này có những kí hiệu sau:

 U là hiệu điện thế và đơn vị  của nó là V.

 H  là giờ, và đơn vị  là giờ (h) và phút (m).

 I là cường độ dòng điện tính bằng ampe (A)

Ta cũng có công suất do bóng đèn tiêu thụ: P = U.I.H

Cách 2: Thực hiện theo công thức tính công suất ba pha như sau: P = U.I.cosφ

Vậy cosφ là gì? Hệ số công suất trên mỗi khối lượng công việc

Nguồn tiêu thụ ba pha thường ở các nhà máy công nghệp
Nguồn tiêu thụ ba pha thường ở các nhà máy công nghệp

Cách kiểm tra công suất của thiết bị điện

  • Đối với các thiết bị điện, điện tử, điện lạnh hiện nay, nhà sản xuất phải ghi thông số công suất tiêu thụ. Đây là yêu cầu cần thiết để người tiêu dùng hiểu và cân nhắc về mức tiêu thụ điện năng theo giờ và có thể lựa chọn mức tiêu thụ điện năng phù hợp nhất với nhu cầu công việc và sản xuất của mình.
  • Đây cũng là thông số cho phép các doanh nghiệp cạnh tranh với nhau để cung cấp các thiết bị tiêu thụ điện năng thấp vượt trội. Từ đó, các thiết bị ngày càng trở nên hữu ích hơn, thị trường trở nên đa dạng hơn, người mua cũng có nhiều sự lựa chọn hơn.
  • Ngày nay, việc kiểm tra các giá trị hoạt động của các thiết bị điện tử cũng rất dễ dàng và không phức tạp như chúng ta nghĩ. Mỗi thiết bị có một nhãn với một bảng dữ liệu kèm theo. Nó có thể được thể hiện dưới dạng điện năng tiêu thụ, công suất đầu vào, công suất thiết bị, v.v. Khách hàng nên đọc kỹ thông số, có thắc mắc thì hỏi nhân viên kỹ thuật để được giải đáp.
Kiểm tra công suất trên thiết bị vô cùng dễ dàng
Kiểm tra công suất trên thiết bị vô cùng dễ dàng

Các công suất đặc biệt

Công suất lạnh

  • Khái niệm thể hiện công suất và khả năng làm lạnh của các thiết bị điện trong gia đình, tức là máy lạnh. Công suất làm lạnh được đo bằng đơn vị Btu/h
  • Máy lạnh có chỉ số khả năng làm lạnh cao thì khả năng làm lạnh lớn, ngược lại, chỉ số thấp thì khả năng làm lạnh thấp. Từ con số này, bạn có thể phán đoán được mức tiêu thụ điện năng của máy lạnh.
  • Hiện nay, trên thị trường mua bán điều hòa, công suất làm lạnh của các loại điều hòa là 9000 BTU, 12000 BTU, 18000 BTU, 24000 BTU, 28000 BTU….Do đó, công suất làm lạnh càng lớn thì  làm lạnh càng nhanh, và điều quan trọng là bạn phải lựa chọn  công suất làm lạnh phù hợp với nhu cầu của mình mỗi khi mua hàng
Máy lạnh là thiết bị làm mát không thể thiếu trong mùa hè oi bức
Máy lạnh là thiết bị làm mát không thể thiếu trong mùa hè oi bức

Tại sao bạn cần lắp máy lạnh đúng công suất?

  • Khi lắp đặt máy lạnh trong phòng cần tính toán kỹ lưỡng để máy lạnh  đạt  hiệu quả làm lạnh cao nhất, tiết kiệm chi phí.
  • Nếu công suất làm lạnh quá nhỏ so với diện tích cần làm mát, máy sẽ phải chạy liên tục, quá tải, ảnh hưởng đến thời gian sử dụng và tiêu tốn nhiều điện năng hơn. Mặt khác, việc lắp đặt máy lạnh quá lớn để làm mát sẽ gây lãng phí năng lượng và tăng chi phí ban đầu.

Những gợi ý để chọn máy lạnh phù hợp cho các phòng khác nhau

  • Máy lạnh phòng khách gia đình: Máy lạnh gia đình thường có công suất nhỏ vì không yêu cầu làm lạnh nhiều. Tuy nhiên nếu phòng lắp điều hòa là phòng khách, bếp thì cần cộng thêm 0.5 HP. Nơi đây thường có nhiều người sinh sống và có nhiệt lượng khá cao.
  • Máy lạnh quán ăn / cafe: Không gian nhà hàng / quán cafe thường đông khách, mở quán nên chọn loại máy lạnh công suất lớn.
  • Máy lạnh Khách sạn: Hầu hết các khách sạn cho thuê phòng trong thời gian ngắn nên người dùng thường muốn làm mát phòng nhanh hơn sau khi vào phòng. Để căn phòng luôn mát mẻ, bạn cần chọn  máy lạnh ở chế độ làm lạnh nhanh.
  • Máy lạnh văn phòng: Nếu bạn có số lượng nhân viên và thiết bị lớn thì nên chọn máy lạnh có công suất lớn. Ngược lại, nếu ít người, ít máy móc thì có thể dùng loại máy lạnh sinh hoạt gia đình

Cụ thể, mời bạn  tham khảo bảng đề xuất công suất máy lạnh của từng phòng dưới đây.

Chọn máy lạnh phù hợp giúp tiết kiệm điện năng
Chọn máy lạnh phù hợp giúp tiết kiệm điện năng

Một số hướng dẫn chọn công suất máy lạnh cho phòng

  • Bạn cần chọn máy có công suất lớn hơn một chút so với diện tích hoặc thể tích của căn phòng. Máy làm lạnh nhanh và tự động bật máy nén giúp tiết kiệm điện năng khi đạt nhiệt độ tiêu chuẩn.
  • Cũng không nên mua điều hòa có công suất vừa đủ nhỏ hơn hoặc lớn hơn diện tích của phòng để tránh quá tải, giảm tuổi thọ và lãng phí điện năng.
  • Như đã nói ở trên, có thể thấy một chiếc điều hòa có công suất làm lạnh 9000 BTU tiêu tốn 0,85 kW sau 1 giờ sử dụng. Tuy nhiên, nếu bạn trả tiền điện thì nhà sản xuất tính là công suất tối đa khi đầy tải, nên bạn có thể giảm mức tiêu thụ chứ chưa chắc bạn đã sử dụng. Do đó, hóa đơn tiền điện của chúng tôi thường ít hơn so với hóa đơn ban đầu.
  • Ngoài ra, nếu bạn muốn tiết kiệm chi phí, hãy cân nhắc sử dụng máy lạnh inverter để tiết kiệm đến 30 – 40% tiền điện hàng tháng. Và khi lựa chọn máy lạnh tiết kiệm điện nhất, hãy quan tâm đến chỉ số hiệu suất năng lượng
  • Tránh chọn máy lạnh có công suất thấp hơn nhu cầu của bạn: Để làm mát một căn phòng rộng khoảng 1 mét vuông, công suất điều hòa trung bình nằm trong khoảng 600 BTU / giờ. Nếu bạn chọn máy có công suất  nhỏ hơn đủ, máy lạnh sẽ tiếp tục hoạt động và tiêu tốn nhiều điện năng. Điều này khiến máy bị nóng lên do không có thời gian ngừng hoạt động, ảnh hưởng đến tuổi thọ của máy lạnh. Vì vậy, cần chọn  máy lạnh có công suất lớn hơn mức cần thiết. Khi đạt đến nhiệt độ thấp cần thiết, điều hòa sẽ tự động tắt để kéo dài thời gian sử dụng.
  • Tránh sử dụng máy phát điện để vận hành máy điều hòa không khí: Tần số điện của máy phát điện có thể khác với tần số đầu vào của điều hòa, và điều hòa sẽ không  hoạt động. Ngoài ra, điện áp của máy phát điện không ổn định  có thể gây chập  hoặc cháy máy nén, bo mạch của máy lạnh.
  • Tránh lắp đặt điều hòa ở nơi quá nóng: Nhiều ý kiến ​​cho rằng lắp điều hòa ở khu vực nóng sẽ giúp làm mát khu vực này nhanh chóng và tạo không khí mát mẻ trong phòng. Thực tế, việc lắp điều hòa ở nơi quá nóng sẽ khiến máy nén quá tải và tiêu tốn điện năng hơn bình thường nên quan niệm này là sai lầm. Vì vậy, nên đặt máy ở giữa phòng, nơi thoáng mát và thông thoáng. Điều này cho phép căn phòng mới  làm mát nhanh chóng và làm mát chậm ở những khu vực nóng.
  • Tránh lắp điều hòa trực tiếp trên giường ngủ: Vị trí đặt điều hòa trong phòng ngủ cũng rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của cả gia đình. Tiếp xúc lâu với không khí lạnh trong cơ thể khiến bạn dễ bị cảm và mắc các bệnh về đường hô hấp. Chọn vị trí để gió thổi khắp phòng và không ảnh hưởng trực tiếp đến bạn và gia đình. Vị trí lý tưởng để lắp đặt máy điều hòa không khí thường là ở trên cùng, bên trái hoặc bên phải của cửa ra vào.
  • Tránh bật và tắt máy điều hòa không khí liên tục: Một số người muốn tiết kiệm năng lượng bằng cách tắt máy lạnh khi máy lạnh đã đủ lạnh và sau đó bật lại khi nhiệt độ phòng tăng lên. Tuy nhiên, trên thực tế, động cơ máy nén và quạt được khởi động lại nhiều lần làm tiêu hao lượng điện lớn, làm tăng nhanh tiền điện  và khiến điều hòa nhanh hỏng hơn. Ngoài ra, nhiệt độ môi trường luôn thay đổi có ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của người già và trẻ nhỏ nói riêng. Để tiết kiệm điện  cho gia đình, cần chọn máy lạnh có công suất phù hợp với nhu cầu của gia đình và máy lạnh được trang bị công nghệ tiết kiệm điện như công nghệ inverter.
  • Tránh tăng – giảm nhiệt độ điều hòa liên tục: Nhiều người có thói quen liên tục tăng, hạ nhiệt độ để điều hòa nhiệt độ trong phòng. Trên thực tế, quá nhiều điều chỉnh gây cản trở hoạt động bình thường của máy. Tuy nhiên, tất cả các máy điều hòa không khí mới  đều được trang bị cảm biến nhiệt độ để duy trì  nhiệt độ ổn định chứ không phải nhiệt độ cao hoặc thấp. Do đó, không cần  phải  tự điều chỉnh hoạt động gây tốn điện năng và giảm tuổi thọ của máy lạnh.
  • Không bật điều hòa khi nhiệt độ thấp: Nhiều người muốn làm mát phòng nhanh khi trời nóng nên đã bật điều hòa ở nhiệt độ quá thấp. Hệ quả là nhiệt độ trong phòng giảm mạnh, cơ thể cũng có nguy cơ bị sốc nhiệt, gây  chóng mặt, suy nhược. Ngoài ra, nếu nhiệt độ quá thấp, máy nén sẽ hoạt động với công suất cao hơn và máy sẽ nhanh hỏng và gây lãng phí điện năng. Duy trì nhiệt độ thích hợp 24-25 độ C vào ban ngày và 25-27 độ C vào ban đêm để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe. Ngoài ra,  bạn có thể tham khảo thêm các dòng máy lạnh có công nghệ làm lạnh nhanh  đáp ứng nhu cầu làm mát của cả gia đình.

Công suất loa

Công suất loa thường được tìm thấy trên nhãn dán trên thiết bị loa. Có thể thấy đây là một trong những thông số quan trọng cho người dùng biết  âm lượng của chiếc loa mà bạn đang làm việc. Thông số này được đo bằng watt (W).

Công suất quyết định độ lớn, vang, trầm bổng của loa
Công suất quyết định độ lớn, vang, trầm bổng của loa

Những phương pháp tiết kiệm điện tối ưu nhất

  • Tủ lạnh: Tránh mở tủ lạnh thường xuyên. Đặc biệt là tủ đông. Bộ làm mát phải ở mức thấp nhất. Để máy làm nguội từ từ. Tủ lạnh tiết kiệm điện và thực phẩm luôn tươi ngon mà không bị lạnh.
  • Máy nước nóng: Chỉ bật nguồn trong quá trình sử dụng, để nhiệt độ trung bình, sau đó hạ thấp dần. Không đặt mức tối đa nếu bạn chỉ muốn bật nguồn máy. Điện năng bị hao phí và điện trở làm nước nóng lên.
  • Bóng đèn led: Hầu hết các bóng đèn hiện nay là đèn LED, nhưng công nghệ LED được sử dụng làm đèn sinh hoạt. Tuy nhiên, bật và tắt đèn đúng lúc cũng có thể giúp giảm tiêu thụ điện năng và kéo dài thời gian sử dụng của bóng đèn.
  • Tivi: Sau khi xem tivi, nhiều người có thói quen không rút phích cắm, vì nghĩ rằng khi không sử dụng sẽ không tốn điện. Nhưng đó không phải là tất cả. TV ở chế độ chờ vẫn đang âm thầm hút điện! Khi không sử dụng, chỉ cần rút phích cắm của TV là bạn có thể giảm đáng kể hóa đơn tiền điện.
  • Máy tính: Giống như TV, nó chạy ngầm để giữ cho thiết bị chạy trong nền, ngay cả khi máy tính xách tay hoặc máy tính ở chế độ ngủ. Do đó, bạn nên tắt máy nếu không muốn sử dụng trong thời gian dài. Ngoài ra, hãy thường xuyên xem xét các cách vệ sinh laptop và các thiết bị điện tử khác thường xuyên để kéo dài tuổi thọ cho máy và đảm bảo hệ thống của bạn hoạt động tốt mà không bị chai pin.
  • Nồi cơm điện: Nồi cơm điện cũng là một thiết bị tiêu tốn rất nhiều điện năng. Nếu bạn nấu cơm quá nhanh và để ở chế độ hâm nóng trong thời gian dài sẽ tiêu tốn nhiều điện năng hơn. Thay vào đó, hãy nấu cơm khoảng 30-45 phút trước bữa ăn và tắt ngay sau khi nấu.
Tiết kiệm điện chính là bảo vệ môi trường của chúng ta
Tiết kiệm điện chính là bảo vệ môi trường của chúng ta

Lời kết: Qua bài viết auvietco.vn đã đưa ra khái niệm của công suất, các công suất phổ biến hiện nay và đồng thời giúp các bạn đọc hiểu sâu hơn về những mẹo tiết kiệm điện năng tiêu thụ trong gia đình.

BÀI VIẾT KHÁC CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Cập nhật lúc 16:58 – 14/02/2023

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

icons8-exercise-96 challenges-icon chat-active-icon